Πριν λίγο καιρό, το αγαπητό μας μέλος Κωνσταντίνος Τσουρέκης aka Boromir παρουσίασε στο βιβλιοπωλείο Ars Nocturna το πρώτο βιβλίο του σπουδαίου Πολωνού συγγραφέα φαντασίας Andrzej Sapkowski που μεταφράστηκε στα ελληνικά. Ορίστε η παρουσίαση!
Witcher – Η Τελευταία Ευχή
Όταν ο πολωνός Andrzej Sapkowski ξεκίνησε το 1990 να γράφει τις ιστορίες του γητευτή Γκέραλτ από την Ρίβια δεν είχε φανταστεί την θερμή απήχηση του έργου του στους αναγνώστες πέρα από τα στενά όρια της πατρίδας του. Ο γητευτής Γκέραλτ από την Ρίβια, ένας άνθρωπος μεταλλαγμένος, εκπαιδευμένος από μικρό παιδί στην κατάποση επικίνδυνων φίλτρων, την σωματικη άσκηση και την βασική μαγεία των τεσσάρων στοιχείων της φύσης, ταξίδεψε τους αναγνώστες σε μικρές ιστορίες βγαλμένες από την καθημερινότητα. Μόνο που αυτή η καθημερινότητα εμπλουτίστηκε με λαογραφικά στοιχεία της ανατολικής Ευρώπης και μύθους για λάμιες και τέρατα των παραμυθιών των Βαλκανίων. Όλο αυτό το μίγμα δημιούργησε τις ιστορίες του γητευτή, ο οποίος δεν φοβάται κανέναν και τίποτα. Είτε αυτό είναι ανθρώπινο τέρας με βασιλική περιβολή είτε τέρας αποκύημα της λαογραφίας. Χαρακτηριστικός είναι ο τρόπο ομιλίας του Γκέραλντ μπροστά στο βασιλιά Φόλτεστ της Τεμάρια:
«Ένας γητευτής από τη Ρίβια», είπε ο βασιλιάς ύστερα από μια στιγμή σιωπής, που ακολούθησε τις συστάσεις που έκανε ο Βέλεραντ.
«Μάλιστα,εξοχότατε», είπε ο Γκέραλτ χαμηλώνοντας το κεφάλι.
«Πως έγινε κι άσπρισαν έτσι τα μαλλιά σου, αν κι όπως βλέπω είσαι νέος; Από τα ξόρκια κι απ’τα μαγικά; Καλά, εντάξει. Ένα χωρατό έκανα, δεν χρειάζεται να απαντήσεις. Απ’ ό,τι καταλαβαίνω, έχεις αρκετή πείρα».
«Μάλιστα εξοχότατε».
«Για πες μου, λοιπόν».
Ο Γκέραλτ υποκλίθηκε ακόμα πιο βαθιά.
«Γνωρίζετε, εξοχότατε, ότι ο κώδικάς μας δεν επιτρέπει να εκθέτουμε όσα έχουμε κάνει».
«Βολικός κώδικας, αγαπητέ γητευτή. Εξαιρετικά βολικό,θα έλεγα. Όμως, δίχως ν’αναφερθείς σε λεπτομέρειες, πες μου, έχεις αναμετρηθεί με τελώνια;»
«Μάλιστα»
«Με βρικόλακες; Με αερικά;»
«Βεβαίως».
Ο Φόλτεστ δίστασε.
«Με λάμιες;»
Ο Γκέραλτ σήκωσε το κεφάλι και κοίταξε το βασιλιά ολόισια στα μάτια.
«Και με λάμιες».
Ο Φόλτεστ απέστρεψε το βλέμμα.
«Βέλεραντ!»
«Στις διαταγές σας, εξοχότατε!»
«Του είπες τις λεπτομέρειες;»
«Μάλιστα εξοχότατε. Υποστηρίζει πως είναι δυνατόν να λυθούν τα μάγια της βασιλοπούλας».
«Αυτό το ξέρω από παλιά. Με ποιον τρόπο, αγαπητέ γητευτή; Α, ναι… Το λησμόνησα. Ο κώδικας. Ας είναι. Όμως, να έχεις υπόψη σου κάτι. Ήδη έχουν περάσει από ‘δώ κάμποσοι γητευτές. Βέλεραντ, του μίλησες σχετικά; Καλώς. Ξέρω,λοιπόν, πως ειδικότητά σας είναι περισσότερο οι σκοτωμοί και λιγότερο τα ξόρκια και τα μάγια. Αυτό, όμως, ούτε να το διανοηθείς. Αν πειραχθεί έστω και μία τρίχα από την κεφαλή της κόρης μου, θα σε φάει το μαύρο χώμα. Συνεννηθήκαμε, νομίζω.
Ο Γκέραλτ δεν έχει τον ρόλο μόνο ενός επαγγελματία γητευτή που λύνει προβλήματα με στοιχειά και τελώνια για ανύμπορους χωρικούς ή βασιλιάδες. Είναι ένας μεταλαγμένος άνθρωπος που κουβαλά τον δικό του κώδικα τιμής. Αυτόν που από μικρό παιδί έμαθε μαζί με άλλα παιδιά στο κάστρο Kaer Morhen, ένα παλιό οχυρό όπου οι γητευτές από νηπιακή ηλικία κάνουν τα πρώτα στάδια της εκπαίδευσής τους. Το όνομα του κάστρου είναι παρμένο από την γλώσσα των ξωτικών και θα πει το παλιό οχυρό της θάλασσας. Βρίσκεται στο βασίλειο του Kaedwen ένα από τα βόρεια ελεύθερα βασίλεια στο κόσμο του Sapkowski.
Σημαντικό ρόλο στο έργο του πολωνού παίζουν οι ανθρώπινες σχέσεις. Ο Γκέραλντ ψάχνει την Γέννεφερ την μάγισσα η οποία του έχει κλέψει την καρδιά. Η σιωπή του όταν τον ρωτάνε για εκείνη τονίζει τα αισθήματα του. Βλέπουμε ήρωες όπως ο Γιάσκερ, ο τραβαδούρος, η Νένεκε και πολλοί άλλοι να παρουσιάζονται ως μοναδικοί χαρακτήρες με πάθη, αδυναμίες, θέλω, και πιστεύω που προχωρούν την ιστορία μπροστά δημιουργόντας παραπάνω από ένα πιθανά σενάρια για την εξέλιξή της. Ο Sapkoswki δεν βλέπει το μαύρο και το άσπρο του κόσμου. Αλλά δίνει βάσει στο γκρίζο δημιουργόντας έναν δικό του ηθικό κώδικα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα του τέρατος που βρίσκει ο Γκέραλτ σε μια από τις περιπέτειές του και το αφήνει να ζήσει. Αν και είναι τέρας εμφανισιακά είναι λιγότερο τέρας από τους ανθρώπους που του έχουν κάνει κακό δίχως να το αξίζει. Ο Γκέραλτ δεν δυσκολεύεται να δει το δίκαιο και να πράξει ανάλογα.
Η «Τελευταία Ευχή» λαμβάνει χώρα λίγο μετά το τέλος του πολέμου των ελεύθερων κρατών εναντίον της αυτοκρατορίας του Νίλφαγκαρντ η οποία έχει ως μόνιμο στόχο της εξάπλωση της σε όλο τον χάρτη του πολωνού συγγραφέα. Τα ελεύθερα βασίλια πια αποδυναμωμένα παρά την νίκη τους στην μάχη, τώρα ψάχνουν να βρουν τρόπο να επιβληθούν στα βόρεια. Σε αυτό το χαώδες χρονικό πλαίσιο ο ήρωας μας θα κάνει τα ανδραγαθήματα του.
Ο μεταφραστής του έργου στα ελληνικά Δημήτρης Χουλιαράκης έχει κάνει απίστευτη δουλειά με την απόδοση των πολωνικών στην ελληνική. Μετάφραση που θεωρείται καλύτερη και από την ίδια την αγγλική γιατί λέξεις όπως ο καστελάνος, ο γητευτής και άλλα πολιτικά αξιώματα, καθώς και ονόματα τεράτων μπορούσαν να αποδωθούν καλύτερα σε γλώσσες της ανατολικής Ευρώπης με παρόμοια κουλτούρα και παράδοση από ότι σε γλώσσες της δυτικής Ευρώπης.
Το βιβλίο κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Σελήνη στην ελληνική και σύντομα αναμένεται το δεύτερο βιβλίο με τις περιπέτειες του γητευτή.
Κωνσταντίνος Τσουρέκης aka Boromir
