Το πρώτο μέρος μιας εξαιρετικής μελέτης πάνω στα σημαντικότερα όπλα της Α’ Εποχής από τα εκλεκτά μας μέλη Θανάση Κωνσταντόπουλο aka Earendil και Σπύρο Σαμψώνα aka Glorfindel.
Θα λέγαμε πως τα όπλα είναι αναπόσπαστο κομμάτι της πορείας του ανθρώπου στον χρόνο. Ως όπλο θα μπορούσαμε να θεωρήσουμε οποιοδήποτε αντικείμενο με περισσότερη ή λιγότερη επεξεργασία, το οποίο χρησίμευε καταρχάς στην άμυνα του ανθρώπου ενάντια σε πιο δυνατά ζώα, καθώς και στην προσπάθεια εύρεσης τροφής μέσω του κυνηγιού. Σύντομα βέβαια οι πρόγονοι μας βρήκαν πως μπορούν άνετα να τα χρησιμοποιήσουν με ιδιαίτερη αποτελεσματικότητα μεταξύ τους ακόμα και για τους πιο ευτελείς λόγους. Η εξέλιξη τους, παράλληλα με την ικανότητα κατεργασίας των πρώτων υλών της φύσης και της επεξεργασίας των μετάλλων, υπήρξε ραγδαία. Πιο αποτελεσματικά, περισσότερο φινετσάτα, με περίτεχνες λαβές και πολλές φορές διακοσμημένα με πολύτιμους λίθους. Στην ιστορία έχουμε αρκετές φορές συνδέσει μεγάλους ήρωες, ηγέτες και στρατιωτικούς με το προσωπικά τους όπλα. Δεν είναι λίγα τα όπλα που σε μύθους, σε δοξασίες, έπη και έργα ηρωικής φαντασίας, έχουν το δικό τους όνομα. Η αξία τους για τους ήρωες, πέραν του πρακτικού, ήταν σημαντική σε ψυχολογικό και πνευματικό επίπεδο. Αρκετά συνδέθηκαν με ιδιαίτερες δυνάμεις και προφητείες. Έγιναν κειμήλια ανεκτίμητης αξίας για οικογένειες και φατρίες.
Ο Tolkien πατώντας σε αυτές τις νόρμες σπουδαίων όπλων, τόσο ιστορικών όσο και μυθικών, δημιούργησε μια μεγάλη σειρά εξαιρετικών όπλων, με αξεπέραστη αποτελεσματικότητα, με ιδιαίτερες ιστορίες, με το ξεχωριστό τους όνομα και το δέσιμο με τον χειριστή τους. Στον κόσμο του Tolkien οι καλύτεροι κατασκευαστές όπλων σίγουρα ήταν τα Ξωτικά και οι Νάνοι. Τα καλύτερα δημιουργήματα τους, οι κορυφαίοι των Πρωτογέννητων, τα κατασκεύασαν κυρίως στο Tirion (όπου το φως της γνώσης, έκαιγε ακόμα πύρινο μέσα στους Noldor) και την Gondolin, (όπου η ποικιλία και η αφθονία των μεταλλευμάτων των Echoriath, τους κληροδότησε πλήθος ανυπέρβλητης πρώτης ύλης). Από την άλλη ο ‘υιοί’ του Aule δημιούργησαν κυρίως στα καμίνια των Ered Luin στις πόλεις Nogrod & Belegost. Φυσικά μην ξεχάσουμε το Ξωτικό που έμαθε την τέχνη από τους νάνους των Ered Luin, τον Eol και μας πρόσφερε δυο κοφτερές λάμες, από τα σπλάχνα ενός μαύρου μετεωρίτη. Τέτοια περίφημα όπλα συναντούμε στην κατηγορία των αγχέμαχων: σπαθιά, ξιφίδια, δόρατα, των εκηβόλων: τόξα, βέλη, ακόντια, όσο και σε κομμάτια πανοπλιών, όπως τα κράνη. Στο πρώτο αυτό μέρος θα γνωρίσουμε τα γνωστότερα αγχέμαχα (πλην των σπαθιών για τα οποία θα αφιερώσουμε το δεύτερο μέρος), εκηβόλα και κράνη.
ΑΓΧΕΜΑΧΑ
–Dramborleg, «Αιχμηρός χτύπος»
Ο Dramborleg ήταν το μεγάλο τσεκούρι που ο Tuor προτιμούσε πέρα από οποιοδήποτε σπαθί. Ο Tuor πολέμησε κραδαίνοντάς τον κατά την άλωση της Gondolin, σκοτώνοντας τρεις Balrogs και Othrods, μεταξύ άλλων. Το πήρε όταν δραπέτευσε από την πτώση της πόλης, και οι απόγονοί του το πήγαν στη Númenor ως κειμήλιο. Χάθηκε κατά την καταπόντιση του νησιού. Ονομάστηκε έτσι γιατί ο Tuor με τον Dramborleg “χτυπούσε βαριά όσο με ρόπαλο και ταυτόχρονα αιχμηρά όσο με σπαθί”.
-Το τσεκούρι του Durin Ήταν το τσεκούρι του Durin I, πατέρα των Μακρυγέννηδων. Το τσεκούρι παρέμεινε χαμένο στο Khazad-dûm αφού εγκαταλείφθηκε στο T.Ε. 1981. Βρέθηκε ξανά από την αποστολή του Balin, αλλά το έχασε ξανά το 2994, όταν η αποικία του καταστράφηκε. Ο απολογισμός της αποστολής του Balin, συμπεριλαμβανομένης της εύρεσης του τσεκουριού, καταγράφηκε στο βιβλίο του Αρχείου πριν από την πτώση της αποικίας.
-Aeglos, «Παγερή αιχμή»
Το όπλο του τελευταίου Υψηλού Βασιλέα των Noldor, Ereinion Gil-galad, που χρησιμοποιήθηκε με μεγάλη επιτυχία κατά την διάρκεια του Πολέμου της Τελευταίας Συμμαχίας. Προκαλούσε ανείπωτο τρόμο στις τάξεις του εχθρού, όμως η τύχη του μετά τον θάνατο του Gil-Galad το 3431 της Δ.Ε, έμεινε άγνωστη. Ο Tolkien ποτέ δεν ανέφερε αν το περίφημο Δόρυ διασώθηκε ή καταστράφηκε. Το όνομα Aeglos σημαίνει παγωμένη αιχμή ή παγοκρύσταλλος. Το πρόθεμα aeg σημαίνει ‘αιχμή’ και το los σημαίνει “χιόνι” Στην Συντροφιά του Δαχτυλιδιού αναφέρεται και ως Λόγχη, υπονοώντας πως ο Βασιλιάς το χρησιμοποιούσε και έφιππος. Είχε 9 πόδια ύψος και η κυρτή του λεπίδα έφτανε σχεδόν τα 2 πόδια. Το δόρυ σίγουρα βρισκόταν στην κατοχή του Gil-Galad πολύ πριν τον Πόλεμο της Τελευταίας Συμμαχίας και πολύ πιθανό να ήταν το όπλο του Gil-Galad από την Πρώτη Εποχή, χωρίς όμως ο Tolkien να έχει γράψει σχετικά με αυτό.
-Grond
Grond ήταν το τεράστιο πολεμικό σφυρί που άνηκε κατά την Πρώτη Εποχή στον Morgoth, τον πρώτο Σκοτεινό Άρχοντα. Αναφέρεται επίσης και ως το Σφυρί του Κάτω Kόσμου και ήταν ιδιαιτέρως ισχυρό. Σφυρηλατήθηκε σε ανύποπτο χρόνο και χώρο. Ο Morgoth ήταν ο μόνος από τους Valar που ένιωσε τον φόβο και δεν βγήκε ποτέ σε καμιά μάχη. Έτσι το σφυρί του Κάτω κόσμου αναφέρεται μόνο σε μια περίπτωση. Στην επική μονομαχία του Σκοτεινού Άρχοντα με τον Fingolfin, το Υψηλό Βασιλέα των Noldor. Ο Fingolfin είχε προκαλέσει τον Morgoth, μετά την καταστροφική ήττα των Noldor στην Μάχη της Ξαφνικής Φλόγας (Dagor Bragollach). Κάθε χτύπημα του σφυριού έμοιαζε με αστραπή που δημιουργούσε καυτούς και καπνισμένους κρατήρες στην γη. Ο Fingolfin ξεγλιστρούσε από τα χτυπήματα αυτά, καταφέρνοντας επτά πληγές στον Morgoth, οι οποίες γέμιζαν με αίμα τους λάκκους αυτούς. Στο τέλος ο κουρασμένος Fingolfin σκόνταψε σε έναν από τους κρατήρες και εκεί ο Morgoth τον ακινητοποίησε με το αριστερό του πόδι. Καθώς ο Morgoth ετοιμαζόταν να δώσει με τον Grond το τελειωτικό χτύπημα, ο Fingolfin κατάφερε να τον πληγώσει μια όγδοη φορά. Το χτύπημα αυτό σακάτεψε το πόδι του ήδη εξασθενημένου από τις ραδιουργίες και τις προσπάθειες σπίλωσης της Arda, Morgoth. Για το υπόλοιπο της ύπαρξης του θα πονάει και θα κουτσαίνει. Grond σημαίνει “ρόπαλο”, στην Quenya, από την ρίζα rud- orrunda (“σκληρό κομμάτι ξύλου). Αυτό οδήγησε στην αντίληψη, πως θα μπορούσε να είναι ένα απελατίκι. Στην Sindarin, σημαίνει “πολύ βαρύ και δυσκίνητο’.
ΕΚΗΒΟΛΑ
–Belthronding
To Belthronding ήταν ένα ισχυρό τόξο, φτιαγμένο από μαύρο ξύλο ιτάμου, το οποίο χρησιμοποιούσε ο πιο αποτελεσματικός τοξότης της Πρώτης Εποχής, o Beleg του Doriath. Στο τόξο αυτό όφειλε το επίθετό του Cúthalion (“Strongbow”). Με το ανυπέρβλητο τόξο αυτό υπερασπιζόταν τα σύνορα του Βασιλιά Thingol. Όταν έφυγε προς αναζήτηση του φίλου του Túrin, το πήρε μαζί του. Με ορμητήριο τα δώματα του Amon Rûdh, οι δυο τους έγιναν ο φόβος και τρόμος όλων των υπηρετών του Morgoth. Η περιοχή ονομάστηκε η Γη τους Τόξου και του Κράνους και με τα φονικά του βέλη κρατούσε για καιρό ελεύθερη την γη αυτή. Το Belthronding, μετά το τραγικό του θάνατο του Beleg από τον ίδιο τον Túrin θάφτηκε δίπλα του.Trivia: Το όνομα Belthronding ανήκει στην Ilkorin (Ιλκόριν), μια ξωτική γλώσσα των πρώιμων γραπτών του Tolkien. Είχε Κέλτικες επιρροές και αντικαταστάθηκε σταδιακά από την Sindarin. Σε αυτήν bel (“δύναμη”) + thrôn (“σκληρός”) and ding (ονοματοποιημένος ήχος-κατάληξη).
-Dailir
Ένα από τα φονικά βέλη της φαρέτρας του Beleg ήταν το Dailir. Το βέλος αυτό ήταν πάντα εύστοχο και πάντα ο Beleg το έβρισκε άφθαρτο. Ως προμήνυμα ίσως του τέλους του μεγάλου Τοξότη, το Dailir έσπασε, όταν ο Beleg κουβαλούσε τον λιπόθυμο και βασανισμένο Túrin. Σκοντάφτοντας έπεσε πάνω του, σπάζοντας το. Λίγη ώρα μετά ο μπερδεμένος Túrin σκότωνε τον φίλο του Beleg.
-Bow of Bregor
Για το τόξο που χρησιμοποιήθηκε από τον Bregor, του Οίκου του Beor, κατά την Πρώτη Εποχή, δεν έχουμε ιδιαίτερες αναφορές κατά την διάρκεια της ζωής του ήρωα. Όμως αναφέρεται ως ένα σημαντικό κειμήλιο του Οίκου του Beor, που διασώθηκε και έφτασε να κοσμεί ως και την αίθουσα της βασιλικής οικογένειας της Númenor. Μαζί με άλλα ανεκτίμητα αντικείμενα και κειμήλια, το τόξο χάθηκε μαζί με την Númenor.
ΚΡΑΝΗ-ΠΑΝΟΠΛΙΕΣ
Dwarven Masks
Οι Νάνοι ήταν γνωστοί για τις αρματωσιές και τα κράνη τους. Τα σιδερένια και ατσαλένια τους κράνη, στις περισσότερες περιπτώσεις είχαν και ενσωματωμένη μάσκα, για να προστατεύουν το πρόσωπο των πολεμιστών. Με την απαράμιλλη τέχνη τους, οι μάσκες αυτές τους προστάτευαν από τις φωτιές των Δράκων και με τις τρομερές μορφές τους τρόμαζαν τις ορδές των Orcs.
Dragon helm of Dor–lomin
Η περίφημη Δρακοκεφαλή του Dor-lomin, γνωστή και ως Κράνος του Hador, ήταν δημιούργημα του μεγαλύτερου σιδηρουργού των Νάνων Telchar (Π.Ε 260), για τον Βασιλιά Azaghâl. Κράνος από ατσάλι, διακοσμημένο με χρυσό και με ανάγλυφους ρούνους. Στην κορυφή του έφερε, αντί λοφίου, την απεικόνιση του δράκου Glaurung. Λεγόταν πως οι ρούνοι αυτοί έφεραν μια είδους γητειά προστασίας του πολεμιστή που φορούσε το κράνος και έσπερναν τον τρόμο στον εχθρό.
Ο Azaghâl πρόσφερε το κράνος στον σύμμαχο του Maedhros και εκείνος με την σειρά του στον ξάδελφο του Fingon. Όταν ο Fingolfin το (Π.Ε 416), παραχώρησε το Dor-lomin στον Οίκο του Hador, ο Fingon το πρόσφερε, ως δώρο στον αρχηγό του Οίκου. Το Κράνος που ήταν φτιαγμένο για Νάνους, ήταν πολύ βαρύ και φαρδύ για Ξωτικά και μόνο ο Hador και λίγοι απόγονοι του μπορούσαν να το φορέσουν. Δυστυχώς ο γιος του, Gador δεν το φόρεσε σε μια συμπλοκή με όρκs στο Eithel Sirion και σκοτώθηκε από βέλος.
O Húrin λόγω βραχύτερου αναστήματος και περηφάνιας, σπάνια το χρησιμοποιούσε. Μετά την αιχμαλωσία του, η γυναίκα του, Morwen, φύλαξε την Δρακοκεφαλή, και την έστειλε στο Doriath για τον Túrin. Όταν ο Túrin ενηλικιώθηκε, ζήτησε την Κεφαλή και άλλον οπλισμό και έφυγε για τα σύνορα, όπου μεγαλούργησε ενάντια στις δυνάμεις του Morgoth. Η είδηση της εμφάνισης της Δρακοκεφαλής απλώθηκε στο Δυτικό Beleriand και πολλοί πίστεψαν πως ο Túrin είχε επιστρέψει. Όταν εγκατέλειψε το Doriath άφησε πίσω το Κράνος, αλλά ο επιστήθιος φίλος του Beleg το πήρε μαζί του στην αναζήτηση του για τον Túrin. Ο Túrin και ο Βeleg πήραν το προσωνύμιο, «Το Τόξο και το Κράνος» σκορπώντας τον όλεθρο στον εχθρό. Ο Túrin πήρε μαζί του την Δρακοκεφαλή στην Nargothrond, αν και δεν την χρησιμοποίησε ποτέ και μετά στο Brethil. Μετά τον θάνατο του, οι Άνθρωποι του Brethil το επανέκτησαν και το έδωσαν στον Húrin.
Αν και “όπλον” στην Αρχαία Ελληνική, νοούταν η ασπίδα, σε κανένα στάδιο της ιστορίας των περίφημων όπλων του, ο Tolkien, δεν μας παρουσίασε κάποιο ξεχωριστό εκπρόσωπο της κατηγορίας αυτής. Ακολούθησε και εδώ την γνώση του στο μυθικό/επικό επίπεδο των Βόρειων ασμάτων, όπου οι ασπίδες ακολουθούν σε 2ο επίπεδο, εν’ αντιθέσει με την ξεχωριστή της θέση στην Ελληνική μυθολογία και Ιστορία.
ΠΗΓΕΣ
Tolkien, J. R. R. (1954). Lord of the Rings. George Allen & Unwin
Tolkien, J. R. R., & Tolkien, C. (1977). The Silmarillion. George Allen & Unwin
Tolkien, J. R. R., & Tolkien, C. (1980). Unfinished tales of Númenor and Middle-earth. George Allen & Unwin
Tolkien, J. R. R., & Tolkien, C. (1984). The Book of Lost Tales. George Allen & Unwin
Tolkien, J. R. R., & Tolkien, C. (1985). The Lays of Beleriand. George Allen & Unwin
Tolkien, J. R. R., & Tolkien, C. (2007). The Children of Húrin. HarperCollins.
ΕΙΚΟΝΕΣ
- Peltoniemi Joona, Αντίγραφο του Dramborleg, δημιουργία του σιδηρουργείου Takomo Hukkarauta
- Hodgson Jon, “Weapons from The One Ring Roleplaying Game”, 2016, Cubicle7 Publications
- Pitt Stacie, “Gil-Galad from Tolkien’s Silmarillion”, 2013, Art from the Pitt
- Beyit Kerem, “Gillur”, 2008, DeviantArt
- Kilpatrick Joel, “Morgoth and Fingolfin”, 2012, DeviantArt
- Kukanova Elena, “Beleg”, 2018, DeviantArt
- Asparuhov Nikolay, “Bregor”, 2016, DeviantArt
- Wittmann Klaus, “Dragon helm of Dor Lomin”, 2017, ArtStation
- Mohan Turner, “Dwarf Armour”, 2014, ArtStation
